Achterstevoren.

Porky en Rosita hebben Sylvian op het vliegtuig gezet. Eenmaal thuis herinnert Rosita zich een gezinsuitje met de Opel Olympia.

De dingen die je doet om Sylvians vertrek te overleven.
Waren we bijna thuis, moest en zou ik Porky bij de dorpskroeg afzetten. Hij liet zich niet zomaar ompraten en daarom begon ik met hem te bekvechten. Dat hielp. Het helpt eigenlijk wel vaker: hij kan niet tegen mijn woorden. Ik wel denk ik.
Eindelijk alleen gebruikte ik de laatste kilometers van de urenlange rit om achter het stuur een beetje te snotteren – in een waas ritste het groene, vlakke landschap voor mij in twee gelijke helften langs mijn schouders open en verdween uit mijn zicht.
Het liefst had ik net als vroeger op de achterbank gezeten, achterstevoren, om zo hetzelfde landschap weer te zien samensmelten. Een spelletje gezichtsbedrog dat ik als kind, tussen mijn broer en zus ingeklemd, met de knieën tegen de rugleuning en de voeten over de zitting heen, wanhopig en verveeld volhield. Zo dicht op elkaar zittend rook de auto naar Sunlight, de zeep waarmee mama ons grondig boende. Maar liever wilde ik het zoete water ruiken of in de sloot langs de sliertende weg springen en kikkervisjes vangen. En als dat niet kon op zijn minst de baas spelen, tussen mijn broer en zus ingeklemd, over de ‘horizon’.
Ik had dat woord net geleerd, horizon: die lange, liggende streep ver weg met de zon erboven. Hij kon veel: ’s morgens verschijnen en ‘s avonds verdwijnen, blauw of grauw zijn, maar ook alles opslurpen ontdekte ik. Want het samensmeltende landschap werd helemaal opgezogen in een onvindbaar gat. Sensationeel vond ik dat en het was mijn geheim. Om het zo te houden neuriede ik er bezwerend bij. Met gefronste wenkbrauwen probeerde ik het gat te vinden tot ik scheel zag. Alsof ik op het dak van de auto zat rook ik intussen de sloot. Ik was er niet. Niet in onze Olympia en nog minder tussen mijn broer en zus die met elkaar over mij aan het bakkeleien waren. Tot ik een klets van mijn vader kreeg en als een tolletje in de juiste zithouding terugfloepte. Links grijnsde mijn broertje en Hanna, rechts, stak haar tong naar mij uit.
Papa bulderend in de achteruitkijkspiegel: waarom ik niet gewoon deed wat hij vroeg. Altijd dat ‘gehengst’ op de achterbank. Geen idee eigenlijk, mijmerde ik achter het stuur terwijl het landschap voor mij, nog steeds groen en vlak, zich liet openritsen. En spittend naar een antwoord over papa’s boosheid in vergeelde gezinsuitjes met de Olympia, reed ik, na van de hoofdweg langs het kanaal een B-weg met berken erlangs te zijn ingeslagen, onze eigen oprit daarom straal voorbij.
Zo eindigde de urenlange rit naar ons ‘thuis’ in het besef dat ik beter op moest letten: de gps lokaliseerde mij tien kilometer verderop. Toen ik op een verlaten erf de auto keerde, en me te binnen schoot dat juist dit berkenlaantje de doorslag had gegeven om hier naartoe te verhuizen, drong de schoonheid ervan zich opnieuw aan mij op. Maar ik voelde me ontgoocheld. Want met de terugweg voor me had ik best deze heenweg, alleen in de Astra, achterstevoren willen zien, terwijl ik de horizon bezwoer, ‘Je bent van mij! Het geheim is van mij!’ en daarin hardnekkig willen geloven.
Voor ik optrok kon ik het niet laten om de achteruitkijkspiegel op de achterbank te richten. Daar zat mijn vader, een beetje verfomfaaid, en keek verbaasd. ‘Ik bezwoer enkel maar de verveling, papa!’ pruilde ik en wat hij daarop tegen had. Daarna vroeg ik hem hoe hij het flikte om scheurend over een provinciale weg mij een draai om mijn oren te geven. Achterstevoren. De spiegel zette ik terug en keek over mijn linker schouder om de berkenlaan op te gaan. Je hebt zijn rijstijl, zei mama laatst. Ze ruikt nog steeds naar Sunlight en houdt zich, net als vroeger, verkrampt aan de greep van de autodeur vast.

Uit: ‘Rosi | ta’, werktitel voor een verzameling verhalen over teveel waarheden.